Er is niets mis met een goeie discussie: standpunten en argumenten worden helder en kunnen worden bijgesteld. Bij een discussie hebben dominante deelnemers echter nog te vaak de overhand. Want gelijk hebben is toch vaak anders dan gelijk krijgen. En ‘de sterkste’ is vaak ook degene met de grootste mond. Oplossing: een dialoog. De vraag is: hoe komt je daartoe? Drie tips.
Wat zijn de verschillen?
| Discussie | Dialoog |
|
|
Ok, duidelijk wat een dialoog is. Maar hoe kom je daartoe?
Tip 1: zorg voor de juiste basishouding deelnemers
- Met stip op nr. 1 staat: een open houding en vooral luisteren. Je hebt niet voor niets twee oren en één mond, zeggen ze weleens. Straal uit dat je daadwerkelijk en authentiek geïnteresseerd bent in andermans visie.
- Heb de intentie om samen te ontdekken en meer uit het gesprek te halen dan een optelsom van de argumenten. Probeer voor te bouwen op wat de ander zegt. En zoek naar de verbindingen tussen de meningen in plaats van de tegenstellingen.
- Dit vergt meer geduld dan bij de discussie en dus ook moet je soms even op je tong bijten terwijl je aandacht geeft aan andermans visie.
Tip 2: heldere spelregels
- De basishouding is er vaak niet ‘zomaar’ en kan expliciet gemaakt worden door een paar spelregels af te spreken. Belangrijk is deze met de groep op te stellen, hen daarmee mede-eigenaar te maken en daarmee te voorkomen dat je als politie-agent moet optreden. de volgende regels kunnen een uitgangspunt zijn: we streven naar nieuwe verbindingen en inzichten: dat betekent dat we in de ja-en,…’modus zitten en niet in de ‘ja-maar…’modus
- We luisteren meer dan dat we praten en we laten elkaar uitpraten
- We waarderen wat de ander zegt en stellen op zijn minst ons oordeel uit. Vragen stellen en samenvatten zijn concrete uitingen van respect en waardering.
- Stiltes zijn ok.
Hoe je samen tot spelregels komt en ze kunt bewaken kun je hier lezen.
Tip 3: gebruik een slimme werkvorm
Er zijn diverse werkvormen die je kunt gebruiken om de dialoog te stimuleren. Werkvormen die helpen bij een dialoog zorgen er met name voor dat het gesprek in klein verband plaatsvindt en dat er oog is voor het proces door observatie. Deze twee gebruiken we zelf regelmatig.
- De binnen-buitenkring (lees deze blog)
- De observatie-dialoogcarrousel. Daarbij geef je de dialoogpartners (niet te veel, maximaal drie) de opdracht om volgens bovenstaande spelregels tot inzichten te komen. Een of twee deelnemers geef je de observatietaak. Laat ze daarbij kijken naar zowel inhoud als proces, dus hoe het gesprek verloopt. Na de eerste ronde van ongeveer 15 minuten vraag je de observeerders hun bevindingen te delen en schrijf deze op een flip-over. Je draait nu met de klok mee, zodat iedereen van rol wisselt. Dit doe je totdat iedereen de observatierol heeft gehad. Je zult versteld staan van de resultaten!
Wat zijn jouw ingrediënten voor een goeie dialoog? Je kunt hieronder reageren.
Wil je ook leren hoe je in groepen de dialoog kunt voorbereiden en begeleiden? Wij helpen je met:
- Het ontwerpen van interactieve meetings
- Veel werkvormen voor veel typen bijeenkomsten
- Inspiratie en energie
- Veel tips uit onze praktijk waarin we werken met kleine en (hele) grote groepen
- Werken aan je eigen houding en gedrag voor groepen
Goede tips. Vooral de tweede en derdetip zijn lekker concreet. De eerste is wel lastig. Heb je hier nog tips hoe je die grondhouding creeert? Een deel los je natuurlijk op door de tweede tip toe te passen, maar misschien heb je nog meer?
Ik ben bezig met het voorbereiden van een sessie waarbij men waarschijnlijk veel gaat discussiëren, maar waar een dialoog effectiever is. Dus deze tips helpen zeker.
Beste Keesjan,
De grondhouding van de deelnemers is natuurlijk niet in één keer om te toveren naar de ideale. Maar je kunt wel het volgende doen:
1. Zorg dat je in de voorbereiding de belangrijkste deelnemers spreekt, bij voorkeur informeel. Breng daarbij naar voren wat het doel van de bijeenkomst is. Bijvoorbeeld: “We willen samen tot inzicht komen om…”
2. De deelnemers waarvan je het minst de juiste grondhouding verwacht, kun je hierbij extra aandacht geven.
3. Betrek enkele deelnemers actief bij de voorbereiding (ontwerpteam, zie ook ons boek), waarbij ze wat meer mede-eigenaar van de bijeenkomst worden. Dit zal het discussiegedrag van deze deelnemers wat mogelijk temperen.
4. Benadruk bij de start van de bijeenkomst nogmaals het belang van de dialoog.
5. Wees vooral aan het begin van bijeenkomst zeer alert op alle verbale en non-verbale communicatie van de deelnemers. Zodra je dit gedrag ziet afwijken van het gewenste gedrag, grijp dan direct in. Doe dat met respect voor de persoon en denk aan de feedbackregels. Als je dit twee of drie keer gedaan hebt (en wacht daar dus niet te lang mee), dan zul je zien dat de groep zichzelf gaat corrigeren.
Veel succes!